Institut za biološka istraživanja „Siniša Stanković“ vodeća je multidisciplinarna naučna institucija u našoj zemlji u oblasti bioloških nauka. Multidisciplinarni pristup istraživanjima omogućen je okupljanjem celokupnog naučnog potencijala iz oblasti bioloških nauka u Srbiji nakon Drugog svetskog rata, uz istovremeno formiranje i sopstvenog naučnog kadra. Ideja o stvaranju istraživačke ustanove posvećene biološkim naukama nastala je krajem 1946. godine, kada je Srpska akademija nauka uputila prve predloge Vladi Narodne Republike Srbije za osnivanje Instituta, kojim bi ona rukovodila. Već u januaru 1947. godine, Srpska akademija nauka je sazvala širu Konferenciju biologa, koja je imala zadatak da utvrdi mogućnost i potrebu za osnivanjem Biološkog instituta. U svom predlogu i obrazloženju Konferencija je iznela da bi stvaranje Biološkog instituta značilo snažan podstrek za aktiviranje naučnog rada na polju biologije i jasno definisala sve zadatke kojima bi se Institut bavio. Srpska akademija nauka prihvatila je predloge Konferencije, s tom razlikom da se, zbog obimnosti predviđenih zadataka i široke problematike, umesto tri odeljenja Biološkog instituta formiraju tri zasebna instituta: Instituta za ekologiju i biogeografiju i Instituta za fiziologiju razvića, genetiku i selekciju i Institut za parazitologiju.

Formalna odluka o osnivanju Instituta za ekologiju i biogeografiju i Instituta za fiziologiju razvića, genetiku i selekciju doneta je 31. maja 1947. godine, rešenjem Srpske akademije nauka br. 563 i ovi instituti predstavljaju početak i osnovu budućeg Instituta za biološka istraživanja „Siniša Stanković“.
Osnovnom uredbom o ustanovama sa samostalnim finansiranjem ovi instituti zvanično izlaze iz sastava Srpske akademije nauka i prelaze na samostalno finansiranje rešenjima Izvršnog veća NRS od 27. marta 1954. godine. Instituti su nastavili svoj rad, da bi rešenjem Izvršnog veća NRS, br. 264 od 9. maja 1956. godine (objavljeno u „Službenom glasniku NRS, broj 25 od 2. juna 1956. god.), Institut za ekologiju i biogeografiju i Institut za fiziologiju razvića, genetiku i selekciju bili transformisani i spojeni u jedan institut pod nazivom Biološki institut. Tim spajanjem započeo je proces usklađivanja i integracije osnovnih naučnih istraživanja u oblasti biologije, u Republici Srbiji.
Izvršno veće Narodne skupštine NRS 25. marta 1961. godine donosi novu uredbu o osnivanju Biološkog instituta, pod br. 141 i za osnivače Biološkog instituta zajednički su proglašeni Izvršno veće Narodne skupštine NRS i Univerzitet u Beogradu, sa ciljem da se objedine sva osnovna istraživanja u biologiji u Srbiji.

Institut 1968. god. dobija naziv Institut za biološka istraživanja, a 1974. god. dobija i svoj sadašnji naziv Institut za biološka istraživanja „Siniša Stanković” (IBISS), u znak sećanja na dugogodišnjeg direktora Instituta, akademika Sinišu Stankovića, i kao priznanje za njegovo delo.
Institut za biološka istraživanja „Siniša Stanković" je prvi put stekao status instituta od nacionalnog značaja za Republiku Srbiju odlukom Vlade Republike Srbije br.022-2939/2018 od 29.03.2018.godine koja je objavljena u „Sl.glasniku RS“ br. 39/2018. Odlukom Vlade Republike Srbije br. 022-12273/2021 od 29. 12. 2021. godine koja je objavljena u „Sl. glasniku RS“ br. 132/21, potvrđen je status instituta od nacionalnog značaja, u skladu sa Zakonom o nauci i istraživanjima, na deset godina.
Vlasnička struktura Instituta, od njegovog osnivanja do danas, ostala je državna.
U svojoj delatnosti, Institut je prevashodno orijentisan na fundamentalna i multidisciplinarna istraživanja u različitim biološkim disciplinama. Istraživanja u Institutu usmerena su na sledeće naučne discipline: biohemija, molekularna biologija, citologija, animalna fiziologija, biljna fiziologija, neurobiologija, neurofiziologija, imunologija, genetika, ekologija akvatičnih i terestričnih ekosistema, zaštita životne sredine, taksonomija i organska evolucija.

Druga bitna delatnost Instituta jeste kontinuirano formiranje i obrazovanje naučnoistraživačkog kadra, koji obuhvata usavršavanje mladih istraživača kroz različite naučne aktivnosti. U Institutu se realizuje veliki broj diplomskih, poslediplomskih i doktorskih radova. Kako je Institut član Univerziteta u Beogradu, njegovi saradnici učestvuju u izvođenju osnovnih, poslediplomskih i doktorskih studija. Na ovaj način, naučni kadar Instituta doprinosi poboljšanju kvaliteta nastave na srodnim fakultetima Univerziteta u Beogradu i aktivno učestvuje u procesu razmene znanja i stvaranja modela interakcije nauka – obrazovanje u Srbiji.
Treća, prateća delatnost Instituta usmerena je i na nacionalne prioritete u domenu nauke i tehnologije i na transfer rezultata stečenih u osnovnim istraživanjima ka oblastima u kojima je biologija osnova (medicina, farmacija, veterina, biomedicina, šumarstvo, zaštita životne sredine, poljoprivreda, veterina, biotehnologija i druge).