Uroš Gašić je rođen 24. novembra 1986. godine u Šapcu. Roditelji: Miodrag Gašić i Dragica Gašić, rođ. Šarčević. Oženjen je Ivanom Gašić, rođ. Milutinović, i ima sina Vukašina i ćerku Minu. Osnovnu školu završio je u Mehovinama i Vladimircima, a srednju školu (gimnazija, prirodno-matematički smer) u Šapcu. Osnovne akademske studije Hemijskog fakulteta Univerziteta u Beogradu upisao je 2005. godine. Doktorske akademske studije pri Katedri za analitičku hemiju Hemijskog fakulteta Univerziteta u Beogradu završio je 2017. godine. Bio je zaposlen na Hemijskom fakultetu Univerziteta u Beogradu od 2009. do 2019. godine na radnom mestu stručno-tehnički saradnik, a od 2019. godine radi na Odeljenju za fiziologiju biljaka Instituta za biološka istraživanja „Siniša Stanković“ (IBISS) – Institut od nacionalnog značaja za Republiku Srbiju – Univerzitet u Beogradu. Izabran je u naučno zvanje naučni savetnik 2023. godine. Njegov glavni istraživački interes vezan je za analizu sekundarnih metabolita biljaka, njihovu identifikaciju i kvantifikciju primenom tečne hromatografije sa masenom spektrometrijom kao detekcijom, a takođe je uključen u istraživanja iz oblasti hemije i tehnologije hrane. Član je Srpskog hemijskog društva od 2011. godine i Društva za fiziologiju biljaka Srbije od 2019. godine. Član je odbora za recenziju u dva međunarodna časopisa (Biomolecules i Metabolites) i gostujući je editor u časopisu Frontiers in Nutrition – sekcija za hemiju hrane. 2019. godine bio je dobitnik je medalje za pregalaštvo i uspeh u nauci (priznanje za rezultate istraživanja iz oblasti hemije hrane sa akcentom na analitici sekundarnih metabolita biljaka), koju dodeljuje Srpsko hemijsko društvo.
Biodiverzitet označava raznolikost i varijabilnost života na Zemlji. Obuhvata raznovrsnost na genetičkom, taksonomskom i ekosistemskom nivou. Biodiverzitet je važan kako u prirodnim tako i u veštačkim ekosistemima. Danas je biodiverzitet ugrožen gubitkom i fragmentacijom staništa, neodrživim korišćenjem resursa, invazivnim vrstama, zagađenjem i globalnim klimatskim promenama.
Biotehnologija se bavi istraživanjem i primenom bioloških procesa i sistema (organizmi i njihovi produkti, ćelije i delovi ćelija) za stvaranje ili modifikovanje proizvoda ili procesa korisnih ljudima i uključuje i procene rizika od njene upotrebe (biološku sigurnost).
Fiziologija i molekularna biologija biljaka obuhvataju izučavanja mehanizama koji leže u osnovi rastenja i razvića biljaka, morfogeneze biljaka in vitro (organogeneze, somatske embriogeneze, androgeneze), sinteze i akumulacije specijalizovanih metabolita, odgovora biljaka na različite vrste stresora, kao i alelopatskih odnosa među biljkama.
Ishrana je proces kojim telo koristi hranu za proizvodnju energije i održavanje života. Nauka o ishrani proučava ulogu hranljivih materija i drugih sastojaka hrane u rastu, reprodukciji, zdravlju i bolesti organizma. Sastojci hrane sa lekovitim karakteristikama nazivaju se nutriceuticima i mogu se koristiti za lečenje ili prevenciju bolesti. Sve je više alternativnih izvora hrane, kao što su jestivi insekti, koji treba da ograniče negativan uticaj proizvodnje hrane na životnu sredinu.
Prirodni proizvodi su složena hemijska jedinjenja koja sintetišu organizmi i imaju specifičnu fiziološku ili ekološku funkciju. Istraživači na institutu se bave hemijskom karakterizacijom i izolacijom prirodnih proizvoda, metaboličkim inženjeringom, kao i procenom mogućnosti njihove primene u industriji (lekova, dijetetskih suplemenata i funkcionalne hrane, biopesticida).
Biodiverzitet označava raznolikost i varijabilnost života na Zemlji. Obuhvata raznovrsnost na genetičkom, taksonomskom i ekosistemskom nivou. Biodiverzitet je važan kako u prirodnim tako i u veštačkim ekosistemima. Danas je biodiverzitet ugrožen gubitkom i fragmentacijom staništa, neodrživim korišćenjem resursa, invazivnim vrstama, zagađenjem i globalnim klimatskim promenama.
Etnobotanika se bavi istraživanjima specifičnih aspekata kulturnog i biološkog nasleđa određenog regiona i uključuje istraživanja o načinima na koje se nativne biljke koriste u tradicionalnoj i veterinarskoj medicini, ishrani i proizvodnji različitih lokalnih proizvoda. Ova istraživanja doprinose zaštiti biodiverziteta, održivom razvoju i efikasnom upravljanju resursima.
Fiziologija i molekularna biologija biljaka obuhvataju izučavanja mehanizama koji leže u osnovi rastenja i razvića biljaka, morfogeneze biljaka in vitro (organogeneze, somatske embriogeneze, androgeneze), sinteze i akumulacije specijalizovanih metabolita, odgovora biljaka na različite vrste stresora, kao i alelopatskih odnosa među biljkama.
Populaciona genetika proučava genetički sastav – distribuciju i promenu učestalosti alela tokom vremena, unutar i između populacija. Koristi matematičke modele dinamike učestalosti alela, izdvaja predviđanja o verovatnim obrascima genetičke varijacije u stvarnim populacijama i testira predviđanja u odnosu na empirijske podatke.
Tatjana Ćosić je zaposlena u Odeljenju za fiziologiju biljaka Instituta za biološka istraživanja "Siniša Stanković" od 2008. godine. Titulu doktora bioloških nauka stekla je 2015. godine na Biološkom fakultetu Univerziteta u Beogradu. Dosadašnji naučno-istraživački rad dr Tatjane Ćosić je veoma širok i obuhvata istraživanja u oblasti fiziologije biljaka, biljne biotehnologije, kao i sekundarnog metabolizma i fiziologije stresa, sa naročitim osvrtom na problematiku hormonalne regulacije morfogenetskog odgovora komercijalno značajnih biljnih vrsta in vitro. Posebno se bavi fiziološkom i molekularnom karakterizacijom procesa de novo organogeneze izdanaka kelerabe, i rasvetljavanju mehanizama regeneracije kod biljaka koje nisu uobičajeni model-sistemi za izučavanje morfogeneze in vitro. U toku svog naučno-istraživačkog rada osvojila je veći broj nagrada u vidu stipendija za učešće na međunarodnim kongresima iz oblasti biljne biologije i biotehnologije. U periodu od 2017. do 2022. godine rukovodila je Laboratorijom za molekularnu biologiju Odeljenja za fiziologiju biljaka IBISS-a. Jedan je od nosilaca naučne saradnje između IBISS i češke Laboratorije za analizu sadržaja biljnih hormona. Svoje istraživačko iskustvo i znanje rado deli sa studentima Biološkog fakulteta, kojima često izlazi u susret i pomaže kroz izradu studenskih radova i organizovanje studentske prakse u saradnji sa Srpskim društvom za molekularnu biologiju. Tatjana je ljubav prema nauci i biljkama tokom godina ispoljavala i kroz promociju nauke, naročito među učenicima mlađih uzrasta i trenutno je deo tima ispred IBISS-a, uključenog u organizaciju manifestacije pod nazivom Dan fascinacije biljkama, koja se obeležava pod okriljem Evropske organizacije za biljne nauke (EPSO), a koja za glavni cilj ima da kroz različite aktivnosti ukaže na značaj biljaka i očuvanje raznovrsnosti živog sveta. Članica je Društva za fiziologiju biljaka Srbije (DFBS), Federacije evropskih društava za biljnu biologiju (FESPB) i Međunarodnog društva za biotehnologiju biljaka (IAPB).
Biotehnologija se bavi istraživanjem i primenom bioloških procesa i sistema (organizmi i njihovi produkti, ćelije i delovi ćelija) za stvaranje ili modifikovanje proizvoda ili procesa korisnih ljudima i uključuje i procene rizika od njene upotrebe (biološku sigurnost).
Etnobotanika se bavi istraživanjima specifičnih aspekata kulturnog i biološkog nasleđa određenog regiona i uključuje istraživanja o načinima na koje se nativne biljke koriste u tradicionalnoj i veterinarskoj medicini, ishrani i proizvodnji različitih lokalnih proizvoda. Ova istraživanja doprinose zaštiti biodiverziteta, održivom razvoju i efikasnom upravljanju resursima.
Ekofiziologija proučava fiziološke procese u živim bićima koji su odgovor na promene u spoljašnjoj sredini i koji su fundamentalni za razumevanje mehanizama i interakcija koji leže u osnovi adaptivnih strategija organizama. Uticaj klimatskih promena, prisustvo različitih zagađivača, dostupnost nutrijenata i degradacija staništa su neki od izučavanih uticaja.
Fiziologija i molekularna biologija biljaka obuhvataju izučavanja mehanizama koji leže u osnovi rastenja i razvića biljaka, morfogeneze biljaka in vitro (organogeneze, somatske embriogeneze, androgeneze), sinteze i akumulacije specijalizovanih metabolita, odgovora biljaka na različite vrste stresora, kao i alelopatskih odnosa među biljkama.
Ishrana je proces kojim telo koristi hranu za proizvodnju energije i održavanje života. Nauka o ishrani proučava ulogu hranljivih materija i drugih sastojaka hrane u rastu, reprodukciji, zdravlju i bolesti organizma. Sastojci hrane sa lekovitim karakteristikama nazivaju se nutriceuticima i mogu se koristiti za lečenje ili prevenciju bolesti. Sve je više alternativnih izvora hrane, kao što su jestivi insekti, koji treba da ograniče negativan uticaj proizvodnje hrane na životnu sredinu.
Mikrobiologija proučava strukturu, funkciju, genetiku i ekologiju mikroorganizama, uključujući bakterije, viruse, gljive i protozoe. U okviru instituta važne oblasti mikrobioloških istraživanja uključuju medicinsku mikrobiologiju, mikrobiologiju životne sredine i industrijsku mikrobiologiju.
Prirodni proizvodi su složena hemijska jedinjenja koja sintetišu organizmi i imaju specifičnu fiziološku ili ekološku funkciju. Istraživači na institutu se bave hemijskom karakterizacijom i izolacijom prirodnih proizvoda, metaboličkim inženjeringom, kao i procenom mogućnosti njihove primene u industriji (lekova, dijetetskih suplemenata i funkcionalne hrane, biopesticida).
Dr Suzana Živković je osnovne studije završila na Univerzitetu u Kragujevcu, a zatim magistrirala i doktorirala na Biološkom fakultetu Univerziteta u Beogradu. Od 2002. godine je zaposlena na Odeljenju za fiziologiju biljaka IBISS. Naučno-istraživački rad dr Živković pripada oblasti fiziologije i molekularne biologije biljaka, biotehnologije i fitohemije, a usmeren je na proučavanje procesa i mehanizama odbrane biljaka od stresa izazvanog ekstremnim abiotičkim uticajem spoljašnje sredine. Centralno mesto zauzima izučavanje biologije raznih vrsta paprati sa posebnim osvrtom na usko specijalizovanu grupu u okviru navedene klase poznatu kao biljke otporne na isušivanje ili “biljke vaskrsnice“. Pored toga, dr Živković ima bogato iskustvo u radu na plazma-hemijskim procesima i fiziološkom odgovoru semena i biljaka na tretman hladnom plazmom. Učesnik je međunarodnih i nacionalnih projekata. Rukovodila je i učestvovala u realizaciji brojnih diplomskih radova i doktorskih disertacija. Član je Društva za fiziologiju biljaka Srbije (DFBS) i Federacije evropskih društava za biljnu biologiju (FESPB).
Biotehnologija se bavi istraživanjem i primenom bioloških procesa i sistema (organizmi i njihovi produkti, ćelije i delovi ćelija) za stvaranje ili modifikovanje proizvoda ili procesa korisnih ljudima i uključuje i procene rizika od njene upotrebe (biološku sigurnost).
Ekofiziologija proučava fiziološke procese u živim bićima koji su odgovor na promene u spoljašnjoj sredini i koji su fundamentalni za razumevanje mehanizama i interakcija koji leže u osnovi adaptivnih strategija organizama. Uticaj klimatskih promena, prisustvo različitih zagađivača, dostupnost nutrijenata i degradacija staništa su neki od izučavanih uticaja.
Fiziologija i molekularna biologija biljaka obuhvataju izučavanja mehanizama koji leže u osnovi rastenja i razvića biljaka, morfogeneze biljaka in vitro (organogeneze, somatske embriogeneze, androgeneze), sinteze i akumulacije specijalizovanih metabolita, odgovora biljaka na različite vrste stresora, kao i alelopatskih odnosa među biljkama.
Prirodni proizvodi su složena hemijska jedinjenja koja sintetišu organizmi i imaju specifičnu fiziološku ili ekološku funkciju. Istraživači na institutu se bave hemijskom karakterizacijom i izolacijom prirodnih proizvoda, metaboličkim inženjeringom, kao i procenom mogućnosti njihove primene u industriji (lekova, dijetetskih suplemenata i funkcionalne hrane, biopesticida).
Snežana Zdravković-Korać diplomirala je na odseku za Molekularnu biologiju i fiziologiju Prirodno-matematičkog fakulteta Univerziteta u Beogradu i magistrirala i doktorirala u oblasti fiziologije biljaka na Biološkom fakultetu Univerziteta u Beogradu. Tokom osnovnih i postdiplomskih studija je bila stipendista Fondacije za razvoj naučnog i umetničkog podmlatka, osnovane od strane Srpske akademije nauka i umetnosti. Pohađala je nekoliko nacionalnih i međunarodnih kurseva i radionica iz oblasti molekularne biologije biljaka. Boravila je kao gostujući istraživač na Odeljenju za biotehnologiju Centra za istraživanja u poljoprivredi u Žambluu u Belgiji. Učestvovala je na 7 nacionalnih projekata i tri EU COST akcije (CA843, CA18201 i CA21157). Učestvovala je u nastavi na Biološkom fakultetu Univerziteta u Beogradu kao predavač na predmetu "Genetičko inženjerstvo i biotehnologija biljaka" u okviru doktorskih akademskih studija. Njena istraživanja pripadaju oblasti fiziologije i molekularne biologije biljaka i biotehnologije, sa posebnim fokusom na propagaciju biljaka in vitro (putem somatske embriogeneze, androgeneze i de novo organogeneze), proizvodnju sekundarnih metabolita, genetičko inženjerstvo, ekspresiju gena i epigenetiku. Koautor je 4 poglavlja u knjigama, preko 50 recenziranih radova u naučnim časopisima, dva predavanja po pozivu, 18 prosidingsa i preko 130 prezentacija na internacionalnim i nacionalnim konferencijama. Bila je član naučnih odbora i predsedavajući sekcije na nekoliko internacionalnih i nacionalnih konferencija, član uređivačkog odbora "Arhiva bioloških nauka", recenzent–editor u časopisu "Frontiers in Plant Science" (sekcije "Technical Advances in Plant Science") i recenzent u više naučnih časopisa. Bila je mentor dve doktorske teze i aktivno učestvovala u izradi nekoliko doktorskih i master teza.
Biotehnologija se bavi istraživanjem i primenom bioloških procesa i sistema (organizmi i njihovi produkti, ćelije i delovi ćelija) za stvaranje ili modifikovanje proizvoda ili procesa korisnih ljudima i uključuje i procene rizika od njene upotrebe (biološku sigurnost).
Fiziologija i molekularna biologija biljaka obuhvataju izučavanja mehanizama koji leže u osnovi rastenja i razvića biljaka, morfogeneze biljaka in vitro (organogeneze, somatske embriogeneze, androgeneze), sinteze i akumulacije specijalizovanih metabolita, odgovora biljaka na različite vrste stresora, kao i alelopatskih odnosa među biljkama.
Obrazovanje:
• Doktorat: Biološki fakultet Univerzitet u Beogradu, 2010.
• Magistratura: Biologija, Prirodno-matematički fakultet, Univerzitet u Kragujevcu, 2000.
• Osnovne studije: Biologija, Prirodno-matematički fakultet, Univerzitet u Kragujevcu, 1995.
Istraživačka interesovanja: Fiziologija biljaka, reakcije biljaka na abiotički i biotički stres, oksidativni stres, genetičke transformacije.
Radna iskustva:
• Institut GOŠA, HK GOŠA, Smederevska Palanka, 1996–2004.
• Univerzitet u Beogradu, Institut za biološka istraživanja „Siniša Stanković”, Institut od nacionalnog značaja za Republiku Srbiju 2004–danas
Studijski boravci u inostranstvu: Realizovala je dva specijalistička kursa zahvaljujući saradnji Ministrastva nauke Republike Srbije sa Odeljenjem za međunarodnu saradnju Ministarstva nauke i tehnologije (MOST) NR Kine. Organizatori: Džeđаng Šaosing Akademija poljoprivrednih nauka i Institut za biotehnologiju Džeđang Sci-Teh Univerzitet, Šaosing, 2006. godine i Centar za istraživanje povrća u Pekingu (BVRC) i Pekinška akademija za poljoprivredu i šumarstvo (BAAFS), Peking, 2007. godine.
Projekti: Bila je angažovana na tri projekta iz programa osnovnih istraživanja (OI1628: 2004–
2005. godine; OI143023D: 2006–2010. i OI143023D: 2006–2010.) i tri projekta programa tehnološkog razvoja (TR6833B: 2005–2008.; TR23016A: 2009–2010. i TR31019: 2010–2019.) koje je finansiralo Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije.
Učestvovala je u realizaciji pet projekta čiji su investitori privredni subjekti (Institut GOŠA, HK GOŠA, Smederevska Palanka: 1996–2004. godine; u saradnji sa Institutom za hemiju, tehnologiju i metalurgiju, Univerziteta u Beogradu: EPS JN br. 98/13/DSI: 2014–2017.; EPS ЈN br. 144/13/DSI: 2014–2017. i EPS JN br. 54/14/DSI: 2015–2017., projekti finansirani od strane JP Elektroprivreda Srbije i kompaniјa ZEPTER: 2019. godine).
Akademska karijera:
• Naučni savetnik – 28.06.2021.
• Viši naučni saradnik – 29.06.2016.
• Naučni saradnik – 25.05.2011.
• Istraživač saradnik – 29.06.2000.
• Istraživač pripravnik – 03.01.1996.
Članstva u naučnim društvima:
• Srpsko biološko društvo, Društvo za fiziologiju biljaka Srbije, Federation of European Societies of Plant Biology – FESPB, International Association for Plant Biotechnology – IAPB.
Bioremedijacija je proces u kome se koriste živi organizmi, pretežno biljke, mikroorganizmi ili biljni i mikrobijalni enzimi za redukciju, razgradnju ili detoksfikaciju kontaminanata, polutanata i toksina u zemljištu, vodi i drugim elementima životne sredine.
Fiziologija i molekularna biologija biljaka obuhvataju izučavanja mehanizama koji leže u osnovi rastenja i razvića biljaka, morfogeneze biljaka in vitro (organogeneze, somatske embriogeneze, androgeneze), sinteze i akumulacije specijalizovanih metabolita, odgovora biljaka na različite vrste stresora, kao i alelopatskih odnosa među biljkama.
Klimatske promene su sveobuhvatna i rastuća globalna pretnja biodiverzitetu i ekosistemima. Direktno dovode do fenoloških, fizioloških, morfoloških i etoloških promena; širenja invazivnih vrsta; smanjenja brojnosti i izumiranja nativnih vrsta. Izmenjeni klimatski uslovi utiču na promene u kvalitetu staništa uzrokujući promene u rasprostranjenju vrsta i životnih zajednica. Da bi se ublažili efekti klimatskih promena u životnoj sredini neophodno je njihova predikcija i razumevanje njihovog uticaja na živi svet.
Prirodni proizvodi su složena hemijska jedinjenja koja sintetišu organizmi i imaju specifičnu fiziološku ili ekološku funkciju. Istraživači na institutu se bave hemijskom karakterizacijom i izolacijom prirodnih proizvoda, metaboličkim inženjeringom, kao i procenom mogućnosti njihove primene u industriji (lekova, dijetetskih suplemenata i funkcionalne hrane, biopesticida).
Obrazovanje:
• Doktorat, Biološki fakultet, Univerzitet u Beogradu, 2002
• Master, Biološki fakultet, Univerzitet u Beogradu, 1992
• Osnovne studije, Prirodno-matematički fakultet, Univerzitet u Beogradu, 1986
Radnо iskustvо:
• Institut za biološka istraživanja “Siniša Stanković”- Institut od nacionalnog značaja za Republiku Srbiju, Univerzitet u Beogradu, 1988 - do danas
Istraživačka interesovanja:
• fiziologija biljaka, molekularna biologija biljaka, biljna biotehnologija, genetički inženjering biljaka, interakcije biljaka i insekata, alelopatija
Liderstva:
• Rukovodilac Odeljenja za fiziologiju biljaka, 2017 – do danas
Studijski boravci u inostranstvu:
• Plant Molecular Biology Lab, Agricultural Research Service, United States Department of Agriculture, Beltsville, Maryland, USA, 1992
• Plant Tissue Culture Lab, Johannesburg, Republic of South Africa, 1993-1994
Nagrade:
• UNESCO fellowship, 1992
Međunarodna saradanja:
• Saradnja sa Dr Ann Smigocki, Plant Pathology Laboratory, Agricultural Research Service, United States Department of Agriculture, Beltsville, Maryland, USA, 1992-2020
• Saradanja sa Dr Václav Motyka, Institute for Experimental Botany, Academy of Sciences, Prague, Czech Republic, 2005 – do danas
Članstva u naučnim društvima:
•Nacionalni korespodent ispred IAPB (the International Association for Plant Biotechnology), 2006 –do danas
• Član Federacije evropskih društava za biologiju biljaka (FESPB), Društvo fiziologa biljaka Srbije (DFBS), Srpsko biološko društvo (SBD)
Biotehnologija se bavi istraživanjem i primenom bioloških procesa i sistema (organizmi i njihovi produkti, ćelije i delovi ćelija) za stvaranje ili modifikovanje proizvoda ili procesa korisnih ljudima i uključuje i procene rizika od njene upotrebe (biološku sigurnost).
Fiziologija i molekularna biologija biljaka obuhvataju izučavanja mehanizama koji leže u osnovi rastenja i razvića biljaka, morfogeneze biljaka in vitro (organogeneze, somatske embriogeneze, androgeneze), sinteze i akumulacije specijalizovanih metabolita, odgovora biljaka na različite vrste stresora, kao i alelopatskih odnosa među biljkama.
Prirodni proizvodi su složena hemijska jedinjenja koja sintetišu organizmi i imaju specifičnu fiziološku ili ekološku funkciju. Istraživači na institutu se bave hemijskom karakterizacijom i izolacijom prirodnih proizvoda, metaboličkim inženjeringom, kao i procenom mogućnosti njihove primene u industriji (lekova, dijetetskih suplemenata i funkcionalne hrane, biopesticida).
Dr Slavica Dmitrović rođena Milivojević, viši naučni saradnik, zaposlena je na Odeljenju za fiziologiju biljaka od 2003. godine do danas. Pre toga bila je tri godine zaposlena kao asistent-pripravnik na Katedri za fiziologiju biljaka Biološkog fakulteta, Univerziteta u Beogradu. Diplomirala je 2000. godine na Biološkom fakultetu Univerziteta u Beogradu. Magistrirala je 2003. godine i doktorirala 2012. godine na istom fakultetu. Objavila je značajan broj radova (22) u međunarodnim časopisima sa SCI liste, kao i konferncijskih saopštenja (60). Kvalitet njenog istraživanja je merljiv na osnovu mnogobrojnih citacija (173) i h-indeksa (8) prema citatnoj bazi Scopus. Tokom karijere učestvovala je na četiri nacionalna i dva međunarodna projekta. Dr Slavica Dmitrović je član Društva za fiziologiju biljaka Srbije (DFBS) i Evropskog društva za biljnu biologiju (FESPB). Bila je mentor u jednom master radu i učestvovala je u izradi 4 doktorske teze. Trenutno učestvuje u eksperimentalnoj izradi jedne doktorske teze. Njene glavne oblasti istraživanja su: biljna fiziologija, fiziološki odgovori korova na stresne uslove, naročito na nivou antioksidativne odbrane i genske ekspresije, alelopatske interakcije posredovane etarskim uljima, kao i jedinjenjima izlučenim iz korenova biljaka, ekstraktima biljaka i dominantnim jedinjenjima u ekstraktima, u cilju dobijanja ekološki prihvatljivih bioherbicida, elicitacija produkcije određenih sekundarnih metabolita u biljkama, molekularna biologija i biotehnologija, in vitro mikropropagacija retkih i ugroženih biljaka i njihova aklimatizacija. Dr Slavica Dmitrović je bila uključena u promociju nauke učestvujući u postavci na Evropskoj noći istraživača ispred projekta „NEPETOME“ 2022. godine u Beogradu u okviru projekta „Road to Friday of Science and Art – ReFocusS Art“, koji finansira Evropska komisija u okviru „Horison Europe“ – Programa za istraživanje i inovacije, potprograma „Marija Sklodovska Kiri“ (HORIZON-MSCA-2022-CITIZENS-01 – ReFocusS Art – 101061356). Na međunarodnoj manifestaciji „Dan fascinacije biljkama“ pod okriljem Evropske organizacije za biljne nauke (ESPO), održanoj 2022. godine dr Slavica Dmitrović je dala svoj doprinos u postavci u Botaničkoj bašti „Jevremovac“ u Beogradu ispred projekta „NEPETOME“.
Biotehnologija se bavi istraživanjem i primenom bioloških procesa i sistema (organizmi i njihovi produkti, ćelije i delovi ćelija) za stvaranje ili modifikovanje proizvoda ili procesa korisnih ljudima i uključuje i procene rizika od njene upotrebe (biološku sigurnost).
Fiziologija i molekularna biologija biljaka obuhvataju izučavanja mehanizama koji leže u osnovi rastenja i razvića biljaka, morfogeneze biljaka in vitro (organogeneze, somatske embriogeneze, androgeneze), sinteze i akumulacije specijalizovanih metabolita, odgovora biljaka na različite vrste stresora, kao i alelopatskih odnosa među biljkama.
Prirodni proizvodi su složena hemijska jedinjenja koja sintetišu organizmi i imaju specifičnu fiziološku ili ekološku funkciju. Istraživači na institutu se bave hemijskom karakterizacijom i izolacijom prirodnih proizvoda, metaboličkim inženjeringom, kao i procenom mogućnosti njihove primene u industriji (lekova, dijetetskih suplemenata i funkcionalne hrane, biopesticida).
Zaštita životne sredine podrazumeva smanjenje ili sprečavanje zagađenja, negativnih uticaja na životnu sredinu, štete nanesene ekosistemima ili prirodnim resursima izazvane ljudskim aktivnostima.
Istraživanje dr Slađane Todorović, naučnog savetnika IBISS-a, predstavljeno je brojnim naučnim pravcima, obuhvaćeni fiziološkim i biohemijskim ispitivanjem rasta i razvoja biljaka u laboratorijskim i prirodnim uslovima. Prvobitno su ispitivani efekati svetlosti i tečnog dima u kontroli razvoja biljaka, posebno u klijanju fotoblastičnih semena, kao i u interakciji sa fitohromom, temperaturom, sa biljnim hormonima i sa retardantima rastenja. Drugi istraživački pravac odnosio se na oblast biotehnologije, in vitro kulture tkiva i biljnih organa, a rezultati istraživanja imali su praktičnu primenu u hemijskoj analizi, potencijalnoj biološkoj aktivnosti i ex situ zaštiti lekovitih i ugroženih biljnih vrsta. Dr Todorović, kao vođa grupe IBISS tima, učestvovala je na međunarodnom projektu FP7 (TERPMED) - Plant terpenoids for human health: a chemical and genomic approach to identify and produce bioactive compounds; EU (2009-2013) i pokazala veliko interesovanje za istraživanje biosintetskih puteva farmakološki važnih sekundarnih metabolita iz grupe seskviterpenskih laktona i fenolnih diterpena. Shodno tome, učešće i u programu EU za istraživanje i inovacije Horizon 2020, na projektu Chicory as a multipurpose crop for dietary fibre and medicinal terpenes; EU (2017-2022), ukazuje na njenu istraživačku vrednost u promovisanju cikorije kao zdrave hrane i u razvoju novih biotehnoloških metoda za poboljšanje kvaliteta ove vrste. Trenutno se bavi proučavanjem različitih aspekata in vitro morfogeneze lekovite vrste Centaurium erythraea, sa akcentom na procese somatske embriogeneze. U saradnji sa kolegama sa Biološkog fakulteta, Univerziteta u Beogradu, bila je uključena u nekoliko doktorskih teza, tako što je direktno nadgledala ili pomagala u planiranju i izvođenju eksperimentalnih zadataka. Veoma ceni rad sa mlađim kolegama i razmenu naučnih saznanja i iskustava.
Biodiverzitet označava raznolikost i varijabilnost života na Zemlji. Obuhvata raznovrsnost na genetičkom, taksonomskom i ekosistemskom nivou. Biodiverzitet je važan kako u prirodnim tako i u veštačkim ekosistemima. Danas je biodiverzitet ugrožen gubitkom i fragmentacijom staništa, neodrživim korišćenjem resursa, invazivnim vrstama, zagađenjem i globalnim klimatskim promenama.
Biotehnologija se bavi istraživanjem i primenom bioloških procesa i sistema (organizmi i njihovi produkti, ćelije i delovi ćelija) za stvaranje ili modifikovanje proizvoda ili procesa korisnih ljudima i uključuje i procene rizika od njene upotrebe (biološku sigurnost).
Ekofiziologija proučava fiziološke procese u živim bićima koji su odgovor na promene u spoljašnjoj sredini i koji su fundamentalni za razumevanje mehanizama i interakcija koji leže u osnovi adaptivnih strategija organizama. Uticaj klimatskih promena, prisustvo različitih zagađivača, dostupnost nutrijenata i degradacija staništa su neki od izučavanih uticaja.
Fiziologija i molekularna biologija biljaka obuhvataju izučavanja mehanizama koji leže u osnovi rastenja i razvića biljaka, morfogeneze biljaka in vitro (organogeneze, somatske embriogeneze, androgeneze), sinteze i akumulacije specijalizovanih metabolita, odgovora biljaka na različite vrste stresora, kao i alelopatskih odnosa među biljkama.
Konzervaciona biologija ima za cilj da očuva biološku raznovrsnost na Zemlji i bavi se dugoročnom održivošću ekosistema. Interdisciplinarnim pristupom, konzervaciona biologija se bavi rešavanjem problema očuvanja na nivou vrsta, zajednica i ekosistema koji su direktno ili indirektno narušeni ljudskim aktivnostima ili drugim uticajima.
Obrazovanje:
2007 Doktorska disertacija, Biološki fakultet, Univerzitet u Beogradu
1998 Magistarska teza, Biološki fakultet, Univerzitet u Beogradu
1994 Biologija – osnovne studije, Biološki fakultet, Univerzitet u Beogradu
Akademska karijera:
2016 - Naučni savetnik, biljna biotehnologija, IBISS
2012-2016 Viši naučni saradnik, IBISS
2008-2012 Naučni saradnik, IBISS
1998-2008 Istraživač saradnik, IBISS
1994-1998 Istraživač pripravnik IBISS
Oblast istraživanja:
Biologija biljaka, regeneracija in vitro (mikropropagacija, somatska embriogeneza, androgeneza) ukrasnih, lekovitih i drvenastih biljaka, abiotski i biotski stress, bezvirusne biljke, genetičke transformacije, krioprezervacija biljaka.
Studijski boravci u inostranstvu:
2023 Cukurova Univerzitet Technopolis, Adana, Turska, Povremeno potapajući bioreaktori za masovnu proizvodnji: šanse i zamke, obuka
2010 IPK Gatersleben, Nemačka, Epigenetika biljaka, letnja škola
2008 IVALSA (Valorizzazione del Legno e delle Specie Arboree National Research Council), CNR, Sesto Fiorentino, Italija. Kratka naučna poseta COST akcija 871 (Development of cryopreservation procedures for Iris spp.), mesec dana
2003 C.R.A Wallonie, Station des cultures frutières et maraîchères Gembloux, Belgija (Androgenesis of Prunus sp.), dva meseca
2002 C.R.A. Wallonie, Gembloux, Belgija (Androgenesis of Prunus sp.), dva meseca.
Projekti:
2020- Upravlja projektnim zadacima u okviru ugovora IBISS sa resornim Ministarstvom nauke, tehnološkog razvoja i inovacija Republike Srbije.
1994-2019 Učestvovala na devet projekata iz oblasti osnovnih istraživanja i tehnološkog razvoja, finansiranih od strane resornog Ministarstva obrazovanja i nauke, jednog bilateralnog projekata sa Hrvatskom, jednog projekta finansiranog od strane grada Beograda i jednog projekta finansiranog od strane companije Zepter International.
Članstva:
COST akcija CA21157 “European Network for innovative Woody Plant Cloning, COPYTREE
COST akcija 871 “Cryopreservation of crop species in Europe”, MC član
The International Association for Plant Biotechnology (IAPB)
Federation of European Societies of Plant Physiology (FESPP)
International Society for Horticultural Science (ISHS)
Društvo za fiziologiju biljaka Srbije (DFBS)
Srpsko biološko društvo (SBD)
Biodiverzitet označava raznolikost i varijabilnost života na Zemlji. Obuhvata raznovrsnost na genetičkom, taksonomskom i ekosistemskom nivou. Biodiverzitet je važan kako u prirodnim tako i u veštačkim ekosistemima. Danas je biodiverzitet ugrožen gubitkom i fragmentacijom staništa, neodrživim korišćenjem resursa, invazivnim vrstama, zagađenjem i globalnim klimatskim promenama.
Biotehnologija se bavi istraživanjem i primenom bioloških procesa i sistema (organizmi i njihovi produkti, ćelije i delovi ćelija) za stvaranje ili modifikovanje proizvoda ili procesa korisnih ljudima i uključuje i procene rizika od njene upotrebe (biološku sigurnost).
Fiziologija i molekularna biologija biljaka obuhvataju izučavanja mehanizama koji leže u osnovi rastenja i razvića biljaka, morfogeneze biljaka in vitro (organogeneze, somatske embriogeneze, androgeneze), sinteze i akumulacije specijalizovanih metabolita, odgovora biljaka na različite vrste stresora, kao i alelopatskih odnosa među biljkama.
Konzervaciona biologija ima za cilj da očuva biološku raznovrsnost na Zemlji i bavi se dugoročnom održivošću ekosistema. Interdisciplinarnim pristupom, konzervaciona biologija se bavi rešavanjem problema očuvanja na nivou vrsta, zajednica i ekosistema koji su direktno ili indirektno narušeni ljudskim aktivnostima ili drugim uticajima.
Telefon: +381 11 20 78 300
Fax: +381 11 27 61 433
Email: ibiss@ibiss.bg.ac.rs
Bulevar despota Stefana 142
11108 Beograd
Srbija
IBISS koristi analitičke "kolačiće" (eng. "cookies") za analizu korišćenja sajta u cilju unapređenja korisničkog iskustva, klikom na "Prihvatam" dajete saglasnost za korišćenje kolačića.