Dr Dejan Stojković, rođen 6. maja 1986. godine u Vranju, Srbija, je viši naučni saradnik na Institutu za biološka istraživanja „Siniša Stanković“ – Institut od nacionalnog značaja za Republiku Srbiju (IBISS), Univerziteta u Beogradu. Dr Stojković je renomirani i svetski priznati stručnjak u oblastima biološke aktivnosti prirodnih proizvoda, etnofarmakologije i hemije prirodnih proizvoda. Njegovo istraživanje se fokusira na identifikaciju biološke aktivnosti i etnofarmakološkoj upotrebi prirodnih proizvoda, posebno onih sa terapeutskim potencijalom.
Dr Stojković se može pohvaliti plodnom istraživačkom karijerom o kojoj svedoči 114 publikacija u časopisima i impresivnim brojem citata od 4256 na Google Scholar-u. Visok h-indeks dr Stojkovića od 31 u SCOPUS-u odražava njegov značajan uticaj u naučnoj zajednici. Dr Stojković ima ključnu ulogu kao rukovodilac laboratorije za ćelijsku kulturu u okviru Odeljenja za fiziologiju biljaka (IBISS). Njegova međunarodna saradnja se proteže na institucije u Portugalu, Grčkoj i Turskoj, uz značajne posete Portugalu, Francuskoj, Kini i Holandiji, pokazuju posvećenost globalnom kolaborativnom istraživanju. Kao glavni istraživač tri projekta, dr Stojković pokazuje snažne veštine liderstva i upravljanja projektima. Njegova posvećenost mentorstvu mlađih istraživača je evidentna u rukovođenju aktuelnim doktorandima, pokazujući svoju predanost negovanju sledeće generacije naučnika. Kao recenzent za prestižne časopise, aktivno doprinosi održavanju kvaliteta naučnih publikacija. Angažovan je kao urednik u naučnim časopisima (Frontiers in Pharmacology i Heliyon).
Biotehnologija se bavi istraživanjem i primenom bioloških procesa i sistema (organizmi i njihovi produkti, ćelije i delovi ćelija) za stvaranje ili modifikovanje proizvoda ili procesa korisnih ljudima i uključuje i procene rizika od njene upotrebe (biološku sigurnost).
Etnobotanika se bavi istraživanjima specifičnih aspekata kulturnog i biološkog nasleđa određenog regiona i uključuje istraživanja o načinima na koje se nativne biljke koriste u tradicionalnoj i veterinarskoj medicini, ishrani i proizvodnji različitih lokalnih proizvoda. Ova istraživanja doprinose zaštiti biodiverziteta, održivom razvoju i efikasnom upravljanju resursima.
Ishrana je proces kojim telo koristi hranu za proizvodnju energije i održavanje života. Nauka o ishrani proučava ulogu hranljivih materija i drugih sastojaka hrane u rastu, reprodukciji, zdravlju i bolesti organizma. Sastojci hrane sa lekovitim karakteristikama nazivaju se nutriceuticima i mogu se koristiti za lečenje ili prevenciju bolesti. Sve je više alternativnih izvora hrane, kao što su jestivi insekti, koji treba da ograniče negativan uticaj proizvodnje hrane na životnu sredinu.
Mikologija proučava genetiku, rast i strukturu gljiva, ali i njihove interakcije sa drugim organizmima u ekosistemu. Oblasti mikoloških istraživanja na institutu obuhvataju medicinsku mikologiju, fitopatologiju i opisivanje novih vrsta gljiva sa stanovišta njihove potencijalne primene u biotehnologiji i industriji.
Mikrobiologija proučava strukturu, funkciju, genetiku i ekologiju mikroorganizama, uključujući bakterije, viruse, gljive i protozoe. U okviru instituta važne oblasti mikrobioloških istraživanja uključuju medicinsku mikrobiologiju, mikrobiologiju životne sredine i industrijsku mikrobiologiju.
Prirodni proizvodi su složena hemijska jedinjenja koja sintetišu organizmi i imaju specifičnu fiziološku ili ekološku funkciju. Istraživači na institutu se bave hemijskom karakterizacijom i izolacijom prirodnih proizvoda, metaboličkim inženjeringom, kao i procenom mogućnosti njihove primene u industriji (lekova, dijetetskih suplemenata i funkcionalne hrane, biopesticida).
Dr Danijela Paunović je osnovne akademske studije na studijskom programu Molekularna biologija i fiziologija, Biološkog fakulteta, Univerziteta u Beogradu završila 2012. godine, a doktorske studije na studijskom modulu Fiziologija i molekularna biologija bilјaka istog fakulteta 2022. godine. Jedan je od dobitnika nagrade fondacije „Goran Ljubijankić“ za 2022. godinu, koja se dodelјuje za najbolјe doktorske disertacije i master radove iz oblasti molekularne biologije, za doktorsku disertaciju pod nazivom ,,Identifikacija AGP gena kičice (Centaurium erythraea, Gentianaceae) i praćenje njihove ekspresije u odgovoru na mehaničke povrede bilјnog tkiva gajenog in vitro“. Bavi se naučno-istraživačkim radom u oblasti molekularne biologije bilјaka i bioinformatike. Do sada, problematika njenog rada se odnosila na identifikaciju sekvenci gena za arabinogalaktanske proteine (AGP) razvojem nove metodologije za identifikaciju HRGP i AGP sekvenci korišćenjem tehnika mašinskog učenja, kao i praćenje genske ekspresije u različitim fazama somatske embriogeneze. Uklјučena je i u proučavanje odgovora bilјaka na različite vrste stresa kao što su mehaničke povrede kao i odgovor transformisanih i netransformisanih bilјaka na stres izazvan solima .Član je srpskog biološkog društva (SBD) i Društva za Fiziologiju bilјaka Srbije (DFBS).
Biotehnologija se bavi istraživanjem i primenom bioloških procesa i sistema (organizmi i njihovi produkti, ćelije i delovi ćelija) za stvaranje ili modifikovanje proizvoda ili procesa korisnih ljudima i uključuje i procene rizika od njene upotrebe (biološku sigurnost).
Fiziologija i molekularna biologija biljaka obuhvataju izučavanja mehanizama koji leže u osnovi rastenja i razvića biljaka, morfogeneze biljaka in vitro (organogeneze, somatske embriogeneze, androgeneze), sinteze i akumulacije specijalizovanih metabolita, odgovora biljaka na različite vrste stresora, kao i alelopatskih odnosa među biljkama.
Dr Danijela Mišić je naučni savetnik na Odeljenju za fiziologiju biljaka IBISS, gde je zaposlena od 2001. godine. Nakon što je diplomirala na Biološkom fakultetu Univerziteta u Beogradu (2000.), Danijela je na istom fakultetu stekla titule magistra (2003.) i doktora bioloških nauka (2009). Boravila je na postdoktorskom usavršavanju na Univerzitetu u Vageningenu u Holandiji (2011-2012), i bila je stipendista "Norman Borlaug Fellowship" programa Ministarstva poljoprivrede SAD (USDA) (2005), kao i PIFI stipendista kineske Akademije nauka (CAS) (2019. i 2024.). Danijela Mišić je učestvovala na brojnim nacionalnim i međunarodnim projektima, i ima uspešnu saradnju sa brojnim istraživačima iz zemlje i inostranstva (Grčka, SAD, Kina, Italija, Iran, Bugarska, Francuska, Holandija, Tajvan, Nepal, Bosna i Hercegovina). Ona je član multidisciplinarne istraživačke grupe koja broji 17 članova, a koja se bavi istraživanjima u oblasti biologije biljaka. Danijela ima iskustva u rukovođenju projektima, i trenutno je rukovodilac projekta NEPETOME koji finansira Fond za Nauku Republike Srbije, u okviru programa Ideje (2022-2025.).
Dr Danijela Mišić je aktivni član Društva za fiziologiju biljaka Srbije (DFBS), čiji je predsednik bila u periodu od 2017. do 2022. godine, a član Upravnog odbora u više navrata (2013-2017; 2022-). Danijela je član međunarodnih udruženja International Association for Plant Biotechnology (IAPB), i Federation of European Societies of Plant Biology (FESPB). Član je Naučnog veća IBISS od 2013. godine. Danijela je recenzirala radove za preko 20 SCI časopisa i nekoliko projekata. Takođe, bila je angažovana kao illustrator za nekoliko univerzitetskih udžbenika.
Biodiverzitet označava raznolikost i varijabilnost života na Zemlji. Obuhvata raznovrsnost na genetičkom, taksonomskom i ekosistemskom nivou. Biodiverzitet je važan kako u prirodnim tako i u veštačkim ekosistemima. Danas je biodiverzitet ugrožen gubitkom i fragmentacijom staništa, neodrživim korišćenjem resursa, invazivnim vrstama, zagađenjem i globalnim klimatskim promenama.
Biotehnologija se bavi istraživanjem i primenom bioloških procesa i sistema (organizmi i njihovi produkti, ćelije i delovi ćelija) za stvaranje ili modifikovanje proizvoda ili procesa korisnih ljudima i uključuje i procene rizika od njene upotrebe (biološku sigurnost).
Ekofiziologija proučava fiziološke procese u živim bićima koji su odgovor na promene u spoljašnjoj sredini i koji su fundamentalni za razumevanje mehanizama i interakcija koji leže u osnovi adaptivnih strategija organizama. Uticaj klimatskih promena, prisustvo različitih zagađivača, dostupnost nutrijenata i degradacija staništa su neki od izučavanih uticaja.
Fiziologija i molekularna biologija biljaka obuhvataju izučavanja mehanizama koji leže u osnovi rastenja i razvića biljaka, morfogeneze biljaka in vitro (organogeneze, somatske embriogeneze, androgeneze), sinteze i akumulacije specijalizovanih metabolita, odgovora biljaka na različite vrste stresora, kao i alelopatskih odnosa među biljkama.
Konzervaciona biologija ima za cilj da očuva biološku raznovrsnost na Zemlji i bavi se dugoročnom održivošću ekosistema. Interdisciplinarnim pristupom, konzervaciona biologija se bavi rešavanjem problema očuvanja na nivou vrsta, zajednica i ekosistema koji su direktno ili indirektno narušeni ljudskim aktivnostima ili drugim uticajima.
Populaciona genetika proučava genetički sastav – distribuciju i promenu učestalosti alela tokom vremena, unutar i između populacija. Koristi matematičke modele dinamike učestalosti alela, izdvaja predviđanja o verovatnim obrascima genetičke varijacije u stvarnim populacijama i testira predviđanja u odnosu na empirijske podatke.
Prirodni proizvodi su složena hemijska jedinjenja koja sintetišu organizmi i imaju specifičnu fiziološku ili ekološku funkciju. Istraživači na institutu se bave hemijskom karakterizacijom i izolacijom prirodnih proizvoda, metaboličkim inženjeringom, kao i procenom mogućnosti njihove primene u industriji (lekova, dijetetskih suplemenata i funkcionalne hrane, biopesticida).
Cilj i oblast istraživanja: istraživačka interesovanja dr Pantelića su u oblasti biotehnologije biljaka, sa fokusom na proučavanje molekularnih mehanizama koji leže u osnovi tuberizacije kod biljaka krompira, sa ciljem identifikacije ključnih gena koji regulišu ovaj proces. Pored toga, dr Pantelić je zainteresovan i za karakterizaciju i primenu proteina stresa kao potencijalnih markera za selekciju genotipova krompira koji su tolerantni na abiotički stres. Istražujući ove oblasti, dr Pantelić se nada da će pronaći nove načine da unapredi uzgoj krompira i obezbedi sigurnost u snabdevanju hrane u izmenjenim klimatskim uslovima.
Univerzitetsko obrazovanje: 2019: doktor nauka - biološke nauke, Univerzitet u Beogradu – Biološki fakultet, Srbija; 2011: diplomirani biolog (ekvivalentno akademskom zvanju master biologije), Biološki fakultet, Srbija.
Specijalizacije i obuke: 2019: „Seminar i radionica – PCR 3. generacije“ (PCR, qPCR, ddPCR), Beograd, Srbija. 2015: „Škola proteomike – praktične osnove“, Univerzitet u Beogradu, Hemijski fakultet, Srbija.
Projekti: 2024-danas: Član tima, Fond za nauku Republike Srbije, Projekat 7589: „Employing modern aeroponic technology and stress-protective nanoparticles for improved seed potato production under elevated temperature“. 2022-danas: Rukovodilac, projektni zadatak u okviru realizacije Plana rada IBISS. 2020-2021/2022: Član tima, Međunarodni projekat naučno-tehnološke saradnje između R. Srbije i R. Slovenije 337-00-18/2022-01/1: ”Testiranje klonova krompira pogodnih za gajenje u Sloveniji i Srbiji na otpornost prema patogenima, suši i toplotnom stresu“. 2011-2019: Član tima, Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije, Projekat TR31049: „Razvoj i primena proteinskih markera za skrining toplotne tolerancije u krompiru“. 2012: Član tima, Švajcarska nacionalna naučna fondacija, SCOPES projekat IZ73Z0 128031 / 1: „Priming of the heat and drought tolerance in potato“.
Član je Srpskog biološkog društva, Društva za fiziologiju biljaka Srbije i Federacije evropskih društava za biologiju biljaka.
Biotehnologija se bavi istraživanjem i primenom bioloških procesa i sistema (organizmi i njihovi produkti, ćelije i delovi ćelija) za stvaranje ili modifikovanje proizvoda ili procesa korisnih ljudima i uključuje i procene rizika od njene upotrebe (biološku sigurnost).
Fiziologija i molekularna biologija biljaka obuhvataju izučavanja mehanizama koji leže u osnovi rastenja i razvića biljaka, morfogeneze biljaka in vitro (organogeneze, somatske embriogeneze, androgeneze), sinteze i akumulacije specijalizovanih metabolita, odgovora biljaka na različite vrste stresora, kao i alelopatskih odnosa među biljkama.
Nivoi obrazovanja:
• Doktorska disertacija, Biološki fakultet, Univerzitet u Beogradu, 2012. godina
• Osnovne studije, Biološki fakultet, Univerzitet u Beogradu, 2002. godina
Akademska karijera:
• Istraživač pripravnik, 2003. godina
• Istraživač saradnik, 2008. godina
• Naučni saradnik, 2013. godina
• Viši naučni saradnik, 2020. godina
Istraživačka interesovanja:
• Fiziologija, molekularna biologija i biotehnologija biljaka
• Regeneracija endemičnih, lekovitih i aromatičnih biljnih vrsta – morfoanatomski, histološki i citološki aspekti morfogeneze in vitro
• Biologija biljne sekrecije – proučavanje različitih tipova sekretornih struktura lekovitih i aromatičnih biljaka (morfoanatomska, ultrastrukturna i histohemijska karakterizacija)
• Proučavanje fitoremedijacijskog potencijala različitih biljnih sistema
Projekti:
• 2003-2005 „Genetički modifikovane i in vitro gajene biljke – modifikacija morfogeneze, sekundarnog metabolizma i ekonomski značajnih osobina“ (br. 1716), finansiran od strane Ministarstva za nauku i zaštitu životne sredine Republike Srbije
• 2006-2007 „Biotehnologija biljaka u poljoprivredi: kooperativna istraživanja“ (projekat bilateralne saradnje sa Republikom Slovenijom)
• 2006-2010 „Regulacija morfogenetskih procesa i sekundarnog metabolizma i genetičke transformacije biljaka u kulturi in vitro“ (br. 143026B), finansiran od strane Ministarstva za nauku i tehnološki razvoj Republike Srbije
• 2011-2019 „Biotehnologija in vitro – gajene, lekovite i ugrožene biljne vrste“ (br. OI173015), finansiran od strane Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije
• Tokom prethodnih godina kao i trenutno, dr Branka Uzelac rukovodi projektnim zadacima u okviru Ugovora IBISS-a sa Ministarstvom nauke, tehnološkog razvoja i inovacija Republike Srbije
Članstva u naučnim društvima:
• Društvo za fiziologiju biljaka Srbije (DFBS)
• Srpsko društvo za mikroskopiju
• International Association for Plant Biotechnology (IAPB)
• The Federation of European Societies of Plant Biology (FESPB)
Biotehnologija se bavi istraživanjem i primenom bioloških procesa i sistema (organizmi i njihovi produkti, ćelije i delovi ćelija) za stvaranje ili modifikovanje proizvoda ili procesa korisnih ljudima i uključuje i procene rizika od njene upotrebe (biološku sigurnost).
Fiziologija i molekularna biologija biljaka obuhvataju izučavanja mehanizama koji leže u osnovi rastenja i razvića biljaka, morfogeneze biljaka in vitro (organogeneze, somatske embriogeneze, androgeneze), sinteze i akumulacije specijalizovanih metabolita, odgovora biljaka na različite vrste stresora, kao i alelopatskih odnosa među biljkama.
Nakon završenih redovnih osnovnih studija na Biološkom fakultetu Univerziteta u Beogradu 2002. godine, deset godina kasnije završava i doktorke akademske studije na istom fakultetu. Na Institutu za biološka istraživanja „Siniša Stanković“ istraživački interes je usmeren na proučavanje genetičke i hemijske varijabilnosti biljnih populacija sa posebnim fokusom na protok gena, introgresiju, međuvrsnu hibridizaciju, kao i na rasvetljavanje evolucionih mehanizama koji dovode do diferencijalne akumulacije specijalizovanih metabolita kod različitih genotipova. Bio je angažovan na sedam nacionalnih i sedam međunarodnih projekata i učestvovao je u organizaciji nekoliko nacionalnih i međunarodnih naučnih konferencija. Rukovodio je izradom dve doktorske disertacije. Više od deset godina posvećen je popularizaciji nauke kroz projekte Evropske noći istraživača. Od 2017. godine, član je Naučnog veća IBISS. Od 2019. godine, član je uredničkog odbora časopisa PLOS ONE i aktivan je recenzent u oko 40 naučnih časopisa sa SCI liste. Član je naučnog komiteta Srpskog biološkog društva i redovni član Društva genetičara Srbije, Društva za fiziologiju biljaka Srbije (DFBS) i Evropskog društva za biljnu biologiju (FESPB).
Biodiverzitet označava raznolikost i varijabilnost života na Zemlji. Obuhvata raznovrsnost na genetičkom, taksonomskom i ekosistemskom nivou. Biodiverzitet je važan kako u prirodnim tako i u veštačkim ekosistemima. Danas je biodiverzitet ugrožen gubitkom i fragmentacijom staništa, neodrživim korišćenjem resursa, invazivnim vrstama, zagađenjem i globalnim klimatskim promenama.
Biomonitoring je proces sistematskog posmatranja, merenja i analize fizioloških, biohemijskih, molekularnih i genetskih odgovora živih organizama na promene u životnoj sredini, koji pruža kvalitativne ili kvantitativne informacije o stanju životne sredine, i uključuje korišćenje različitih bioindikatora, biomonitora, bioakumulatora i biomarkera.
Etnobotanika se bavi istraživanjima specifičnih aspekata kulturnog i biološkog nasleđa određenog regiona i uključuje istraživanja o načinima na koje se nativne biljke koriste u tradicionalnoj i veterinarskoj medicini, ishrani i proizvodnji različitih lokalnih proizvoda. Ova istraživanja doprinose zaštiti biodiverziteta, održivom razvoju i efikasnom upravljanju resursima.
Evolucija osobina životne istorije objašnjava na koji način evolucioni mehanizmi (pre svega prirodna selekcija) optimizuju preživljavanje i reprodukciju organizama u određenim sredinskim uslovima. Osobine životne istorije čine osnovu adaptivne vrednosti organizma i uključuju: trajanje razvića, veličinu organizma, broj, veličinu i pol potomaka, stopu preživljavanja, dužinu života itd. Proučavanje evolucije osobina životne istorije odvija se na prirodnim i laboratorijskim populacijama.
Fiziologija i molekularna biologija biljaka obuhvataju izučavanja mehanizama koji leže u osnovi rastenja i razvića biljaka, morfogeneze biljaka in vitro (organogeneze, somatske embriogeneze, androgeneze), sinteze i akumulacije specijalizovanih metabolita, odgovora biljaka na različite vrste stresora, kao i alelopatskih odnosa među biljkama.
Funkcionalna ekologija je fokusirana na razumevanje različitih bioloških fenomena (funkcija) na različitim nivoima organizacije od organizma do ekosistema, koje omogućavaju razumevanje postojanja određenih obrazaca u prirodi. Ona identifikuje i proučava procese i/ili aktivnosti koji obezbeđuju organizmu ili ekosistemu u celini da funkcioniše.
Konzervaciona biologija ima za cilj da očuva biološku raznovrsnost na Zemlji i bavi se dugoročnom održivošću ekosistema. Interdisciplinarnim pristupom, konzervaciona biologija se bavi rešavanjem problema očuvanja na nivou vrsta, zajednica i ekosistema koji su direktno ili indirektno narušeni ljudskim aktivnostima ili drugim uticajima.
Populaciona genetika proučava genetički sastav – distribuciju i promenu učestalosti alela tokom vremena, unutar i između populacija. Koristi matematičke modele dinamike učestalosti alela, izdvaja predviđanja o verovatnim obrascima genetičke varijacije u stvarnim populacijama i testira predviđanja u odnosu na empirijske podatke.
Prirodni proizvodi su složena hemijska jedinjenja koja sintetišu organizmi i imaju specifičnu fiziološku ili ekološku funkciju. Istraživači na institutu se bave hemijskom karakterizacijom i izolacijom prirodnih proizvoda, metaboličkim inženjeringom, kao i procenom mogućnosti njihove primene u industriji (lekova, dijetetskih suplemenata i funkcionalne hrane, biopesticida).
Biodiverzitet označava raznolikost i varijabilnost života na Zemlji. Obuhvata raznovrsnost na genetičkom, taksonomskom i ekosistemskom nivou. Biodiverzitet je važan kako u prirodnim tako i u veštačkim ekosistemima. Danas je biodiverzitet ugrožen gubitkom i fragmentacijom staništa, neodrživim korišćenjem resursa, invazivnim vrstama, zagađenjem i globalnim klimatskim promenama.
Biotehnologija se bavi istraživanjem i primenom bioloških procesa i sistema (organizmi i njihovi produkti, ćelije i delovi ćelija) za stvaranje ili modifikovanje proizvoda ili procesa korisnih ljudima i uključuje i procene rizika od njene upotrebe (biološku sigurnost).
Ekofiziologija proučava fiziološke procese u živim bićima koji su odgovor na promene u spoljašnjoj sredini i koji su fundamentalni za razumevanje mehanizama i interakcija koji leže u osnovi adaptivnih strategija organizama. Uticaj klimatskih promena, prisustvo različitih zagađivača, dostupnost nutrijenata i degradacija staništa su neki od izučavanih uticaja.
Fiziologija i molekularna biologija biljaka obuhvataju izučavanja mehanizama koji leže u osnovi rastenja i razvića biljaka, morfogeneze biljaka in vitro (organogeneze, somatske embriogeneze, androgeneze), sinteze i akumulacije specijalizovanih metabolita, odgovora biljaka na različite vrste stresora, kao i alelopatskih odnosa među biljkama.
Obrazovanje:
2004 Doktorska disertacija, Biološki fakultet, Univerzitet u Beogradu
1993 Magistarska teza, Biološki fakultet, Univerzitet u Beogradu
1989 Biologija – osnovne studije, Biološki fakultet, Univerzitet u Beogradu
Akademska karijera:
2014 - Naučni savetnik, biljna biotehnologija, IBISS
2010-2014 Viši naučni saradnik, IBISS
2005-2010 Naučni saradnik, IBISS
1994-2005 Istraživač saradnik, IBISS
1992-1994 Istraživač pripravnik IBISS
Oblast istraživanja:
Biologija biljaka, fiziologija biljaka regeneracija in vitro (mikropropagacija, somatska embriogeneza) ukrasnih i lekovitih, abiotski i biotski stress, bezvirusne biljke, genetičke transformacije biljaka.
Projekti:
2020- Upravlja projektnim zadacima u okviru ugovora IBISS sa resornim Ministarstvom nauke, tehnološkog razvoja i inovacija Republike Srbije.
1992-2019 Učestvovala na devet projekata iz oblasti osnovnih istraživanja i tehnološkog razvoja, finansiranih od strane resornog Ministarstva obrazovanja i nauke, dva međunarodna projekta, jednog projekta finansiranog od strane grada Beograda, jednog projekta finansiranog od strane companije “Zepter International” i tri projekta finasirana od strane EPS-a.
Članstva:
Društvo za fiziologiju biljaka Srbije (DFBS)
Srpsko biološko društvo (SBD)
The International Association for Plant Biotechnology (IAPB)
The Federation of Europian Societes of Plant Physiology (FESSP)
International Society for Horticultural Science (ISHS)
European Plant Science Organization (EPSO)
Biodiverzitet označava raznolikost i varijabilnost života na Zemlji. Obuhvata raznovrsnost na genetičkom, taksonomskom i ekosistemskom nivou. Biodiverzitet je važan kako u prirodnim tako i u veštačkim ekosistemima. Danas je biodiverzitet ugrožen gubitkom i fragmentacijom staništa, neodrživim korišćenjem resursa, invazivnim vrstama, zagađenjem i globalnim klimatskim promenama.
Biotehnologija se bavi istraživanjem i primenom bioloških procesa i sistema (organizmi i njihovi produkti, ćelije i delovi ćelija) za stvaranje ili modifikovanje proizvoda ili procesa korisnih ljudima i uključuje i procene rizika od njene upotrebe (biološku sigurnost).
Ekofiziologija proučava fiziološke procese u živim bićima koji su odgovor na promene u spoljašnjoj sredini i koji su fundamentalni za razumevanje mehanizama i interakcija koji leže u osnovi adaptivnih strategija organizama. Uticaj klimatskih promena, prisustvo različitih zagađivača, dostupnost nutrijenata i degradacija staništa su neki od izučavanih uticaja.
Fiziologija i molekularna biologija biljaka obuhvataju izučavanja mehanizama koji leže u osnovi rastenja i razvića biljaka, morfogeneze biljaka in vitro (organogeneze, somatske embriogeneze, androgeneze), sinteze i akumulacije specijalizovanih metabolita, odgovora biljaka na različite vrste stresora, kao i alelopatskih odnosa među biljkama.
Dr Ana Ćirić je naučni savetnik Odeljenja za fiziologiju biljaka (Mikološka laboratorija) Instituta za biološka istraživanja “Siniša Stanković” - Institut od nacionalnog značaja za Republiku Srbiju, Univerzitet u Beogradu. Tokom svoje akademske karijere, dr Ćirić se fokusirala na proučavanje hemije i bioaktivnosti prirodnih proizvoda, posebno gljiva, biljaka, suđera i insekata u cilju otkrivanja novih terapeutskih agenasa. Metode ekstrakcije i izolacije sekundarnih metabolita iz mikromiceta i biljaka savladala je tokom studijskog boravka na Univerzitetu u Atini, Farmaceutskom fakultetu, odsek za farmakognozu (2002., 2003. i 2005.). Dr Ana Ćirić bila je angažovana u 16 projekata, uključujući Horizon-CHIC (kao učesnik), a na dva projekta bila je rukovodilac. Autor i koautor je 204 naučna rada u međunarodnim časopisima i učestvovala je na preko 80 inostranih i nacionalnih kongresa. Radovi su citirani preko 4500 puta, a h-indeks je 41. Prema referentnim podacima Univerziteta Stanford, a na osnovu podataka iz baze podataka Scopus, dr Ćirić se trenutno nalazi na listi najcitiranijih autora Stenfordove liste od 2020.- 2022. godine. Recenzirala je više od 30 naučnih radova, jedan inostrani projekat i bila je urednik po pozivu u 3 naučna časopisa. Kao mentor ili član komisije učestvovala je u odbrani 6 doktorskkih disertacija, 7 master radova i 2 diplomska rada. Dr Ćirić je predsednik odbora Zadužbine Gašić dr Živana Univerziteta u Beogradu od 2021. godine. Angažovana je u nekoliko organizacionih i naučnih odbora domaćih i međunarodnih kongresa. Član je Centra istraživačke izvrsnosti za interdisciplinarna istraživanja u biologiji IBISSa.
Ishrana je proces kojim telo koristi hranu za proizvodnju energije i održavanje života. Nauka o ishrani proučava ulogu hranljivih materija i drugih sastojaka hrane u rastu, reprodukciji, zdravlju i bolesti organizma. Sastojci hrane sa lekovitim karakteristikama nazivaju se nutriceuticima i mogu se koristiti za lečenje ili prevenciju bolesti. Sve je više alternativnih izvora hrane, kao što su jestivi insekti, koji treba da ograniče negativan uticaj proizvodnje hrane na životnu sredinu.
Mikologija proučava genetiku, rast i strukturu gljiva, ali i njihove interakcije sa drugim organizmima u ekosistemu. Oblasti mikoloških istraživanja na institutu obuhvataju medicinsku mikologiju, fitopatologiju i opisivanje novih vrsta gljiva sa stanovišta njihove potencijalne primene u biotehnologiji i industriji.
Mikrobiologija proučava strukturu, funkciju, genetiku i ekologiju mikroorganizama, uključujući bakterije, viruse, gljive i protozoe. U okviru instituta važne oblasti mikrobioloških istraživanja uključuju medicinsku mikrobiologiju, mikrobiologiju životne sredine i industrijsku mikrobiologiju.
Prirodni proizvodi su složena hemijska jedinjenja koja sintetišu organizmi i imaju specifičnu fiziološku ili ekološku funkciju. Istraživači na institutu se bave hemijskom karakterizacijom i izolacijom prirodnih proizvoda, metaboličkim inženjeringom, kao i procenom mogućnosti njihove primene u industriji (lekova, dijetetskih suplemenata i funkcionalne hrane, biopesticida).
Dr Aleksandar Cingel (Sremska Mitrovica, 24. septembar 1969.) je naučni savetnik u Odeljenju za fiziologiju biljaka Instituta za biološka istraživanja "Siniša Stanković". Titulu doktora bioloških nauka stekao je 2012. godine na Biološkom fakultetu Univerziteta u Beogradu, iz oblasti molekularne biologije i fizologije biljaka.
Njegova istraživanja pripadaju oblasti biotehnologije i, pre svega, obuhvataju proučavanje mehanizama koji leže u osnovi odbrambenih odgovora biljaka na različite biotičke i abiotičke faktore u cilju poboljšanja osobina gajenih biljnih vrsta za održivu poljoprivredu.
Dobitnik je nagrade Fondacije "GoranLjubijankić" za najbolje doktorske disertacije iz oblasti molekularne biologije odbranjene u 2012. godini. Član je Društva za fiziologiju biljaka Srbije (DFBS) i Federacije evropskih društava za biljnu biologiju (FESPB).
Ishrana je proces kojim telo koristi hranu za proizvodnju energije i održavanje života. Nauka o ishrani proučava ulogu hranljivih materija i drugih sastojaka hrane u rastu, reprodukciji, zdravlju i bolesti organizma. Sastojci hrane sa lekovitim karakteristikama nazivaju se nutriceuticima i mogu se koristiti za lečenje ili prevenciju bolesti. Sve je više alternativnih izvora hrane, kao što su jestivi insekti, koji treba da ograniče negativan uticaj proizvodnje hrane na životnu sredinu.
Mikologija proučava genetiku, rast i strukturu gljiva, ali i njihove interakcije sa drugim organizmima u ekosistemu. Oblasti mikoloških istraživanja na institutu obuhvataju medicinsku mikologiju, fitopatologiju i opisivanje novih vrsta gljiva sa stanovišta njihove potencijalne primene u biotehnologiji i industriji.
Mikrobiologija proučava strukturu, funkciju, genetiku i ekologiju mikroorganizama, uključujući bakterije, viruse, gljive i protozoe. U okviru instituta važne oblasti mikrobioloških istraživanja uključuju medicinsku mikrobiologiju, mikrobiologiju životne sredine i industrijsku mikrobiologiju.
Prirodni proizvodi su složena hemijska jedinjenja koja sintetišu organizmi i imaju specifičnu fiziološku ili ekološku funkciju. Istraživači na institutu se bave hemijskom karakterizacijom i izolacijom prirodnih proizvoda, metaboličkim inženjeringom, kao i procenom mogućnosti njihove primene u industriji (lekova, dijetetskih suplemenata i funkcionalne hrane, biopesticida).
Telefon: +381 11 20 78 300
Fax: +381 11 27 61 433
Email: ibiss@ibiss.bg.ac.rs
Bulevar despota Stefana 142
11108 Beograd
Srbija
IBISS koristi analitičke "kolačiće" (eng. "cookies") za analizu korišćenja sajta u cilju unapređenja korisničkog iskustva, klikom na "Prihvatam" dajete saglasnost za korišćenje kolačića.